De gemeentelijke bevoegdheden zijn erg ruim en omvatten alles wat te maken heeft met het "gemeentelijk belang", met andere woorden met de collectieve noden van de inwoners. In theorie kan een gemeente alles doen wat haar niet is verboden, gaande van het bouwen van een sporthal tot het aanleggen van wegen.
De gemeenten zijn bevoegd voor openbare werken, sociale bijstand, ordehandhaving, huisvesting, onderwijs,...
Ze staan bij deze projecten natuurlijk onder controle van de toezichthoudende instanties, namelijk de federale staat, de gemeenschappen, de gewesten en de provincies.
De gemeenten moeten ook de taken uitvoeren die hen worden opgelegd door de hogere instanties.
Ze zijn vooral belast met de politiemachten, met het beheer van de burgerlijke stand en met het bijhouden van de bevolkingsregisters.
Het is ook op gemeentelijk niveau dat het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn is opgericht, dat de maatschappelijke hulp verleent.
Meer informatie vindt u tevens bij de steden en gemeenten.