Op 23 juni 2016 stemden de Britten voor de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie (EU). Op 29 maart 2017 heeft de Britse regering de voorzitter van de Europese Raad formeel op de hoogte gebracht van dit voornemen. Het Verenigd Koninkrijk verlaat de EU twee jaar na deze formele kennisgeving.
De terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk leidde tot complexe en moeizame onderhandelingen, met als resultaat een ontwerpterugtrekkingsakkoord tussen de Britse regering en de Europese Raad, die het op 25 november 2018 bekrachtigde.
Dit ontwerpakkoord gaat over het beheer van de gevolgen van de Brexit, waaronder:
- de rechten van de burgers
- de Ierse grens
- de financiële regeling
- het bestuur en de overgangsperiode
De voorwaarden van de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU werden afzonderlijk van het terugtrekkingsakkoord gevalideerd. Ze waren het onderwerp van een gezamenlijke politieke verklaring, die de basis vormt voor het toekomstige partnerschap.
Deze twee teksten zijn aan het Britse parlement voorgelegd, maar konden niet worden goedgekeurd wegens meningsverschillen, met name over het Protocol over Ierland en Noord-Ierland en de politieke verklaring over de toekomstige betrekkingen.
Op 17 oktober 2019 werd een nieuw akkoord bereikt tussen de EU-27 en het Verenigd Koninkrijk, dat op dezelfde dag door de Europese Raad werd goedgekeurd.
Op 22 oktober 2019 stemde het Britse parlement voor de Withdrawal Agreement Bill (die verondersteld wordt de overeenkomst naar Brits recht ten uitvoer te leggen), maar weigerde het zeer strakke tijdschema dat Boris Johnson had voorgesteld om de overeenkomst goed te keuren. Johnson heeft daarom het wetgevingsproces voorlopig opgeschort.
Op 28 oktober 2019 ging de EU-27 akkoord met een verlenging van de onderhandelingen over artikel 50 tot 31 januari 2020.
Ondertussen blijven in België de federale regering en de regeringen van de deelgebieden, de bedrijven en de burgers zich voorbereiden op alle scenario's, inclusief een mogelijke ‘no-deal’.
Sinds 1 februari 2020, na de volledige ratificatie van het terugtrekkingsakkoord, zijn we de overgangsperiode ingegaan. Deze periode van beperkte duur werd overeengekomen in het terugtrekkingsakkoord en zal ten minste tot 31 december 2020 duren. Tot die datum zal er niets veranderen voor burgers, consumenten, bedrijven, investeerders, studenten en onderzoekers, zowel in de EU als in het Verenigd Koninkrijk. Het Verenigd Koninkrijk zal niet langer vertegenwoordigd zijn in de instellingen, organen en organismen van de EU, maar het EU-recht zal tot het einde van de overgangsperiode van toepassing blijven op het Verenigd Koninkrijk.
De EU en het Verenigd Koninkrijk zullen deze maanden gebruiken om een overeenstemming te bereiken over een nieuw en eerlijk partnerschap voor de toekomst, op basis van de politieke verklaring die de EU en het Verenigd Koninkrijk in oktober 2019 hebben aangenomen.